Jesienne dania jednogarnkowe

Jesień to wielki powrót gęstych zup, gulaszy, dań jednogarnkowych, które nie dość, że są bardzo pożywne, to jeszcze praktycznie „same się robią”. Nie wymagają specjalnych umiejętności kulinarnych. Wystarczy wrzucić składniki do garnka, przyprawić i co jakiś czas zamieszać, a efekt może naprawdę zaskoczyć.

Podczas gdy latem zajadamy się lekkimi sałatkami, chłodnikami i świeżymi owocami, jesienią i zimą nasze zapotrzebowania wyraźnie się zmieniają. Wzrasta ochota na coś bardziej pożywnego, gęstego, dłużej gotowanego i rozgrzewającego. Coraz chłodniejsze dni powodują, że musimy dbać o zachowanie ciepła i energii w organizmie, a także zwiększyć swoją odporność przed zimą.
Zdrową i bardzo smaczną jesienno – zimową propozycją dania obiadowego lub kolacji mogą być gulasze warzywne lub gęste zupy z dodatkiem strączków, działającej rozgrzewająco cebuli lub pora z dodatkiem rozgrzewających przypraw: listków laurowych, tymianku, cząbru czy imbiru. Kiedy robi się chłodniej, częściej mamy ochotę na tłuste mięso, które w nadmiarze nie wpływa zbyt dobrze na nasze zdrowie. Warzywa strączkowe doskonale je zastępują, dostarczając nam dużo białka, jak również sytości całej potrawie. Dodatek dobrej jakości oleju do naszej potrawy sprawi, że będzie ona lepiej trzymała ciepło i lepiej nas rozgrzeje. Jesienią korzystamy przede wszystkim z sezonowych warzyw, czyli dyni, warzyw korzeniowych, kalafiora i kapusty. A oto kilka propozycji na sycące i rozgrzewające jesienne dania jednogarnkowe.

Gulasz z fasolą jaś, dynią i szpinakiem

Składniki:
1 szklanka fasoli jaś
1/2 dyni, najlepiej hokkaido lub piżmowej
1 papryka czerwona
1 cebula
2 ząbki czosnku
2 łodygi selera naciowego
1 szklanka pomidorów z puszki
3 szklanki bulionu warzywnego
spora garść szpinaku
1 łyżeczka pieprzu ziołowego
1/2 łyżeczki wędzonej papryki
1/2 łyżeczki kurkumy
1 łyżeczka tymianku
1 łyżeczka majeranku
olej lub masło klarowane
sól i czarny pieprz do smaku

Wykonanie:
Fasolę moczymy przez noc w zimnej wodzie. Następnego dnia wodę odlewamy, a fasolę gotujemy w świeżej wodzie, aż będzie miękka, czyli około 60 minut. Cebulę kroimy w drobną kostkę, dynię i paprykę – w nieco większą, seler naciowy – w plasterki półcentymetrowe.
Na patelni rozgrzewamy 2 łyżki masła klarowanego lub oleju do smażenia, wrzucamy cebulę, dodajemy szczyptę soli. Po kilku minutach dodajemy seler naciowy i wyciśnięte ząbki czosnku. Dusimy na niewielkim ogniu, ciągle mieszając, około 3 minuty. Dodajemy przyprawy: kurkumę, pieprz ziołowy, tymianek, wędzoną paprykę. Wrzucamy pokrojoną paprykę, następnie dynię. Mieszamy warzywa, gotujemy około 5 minut. Dodajemy pokrojone w kostkę suszone pomidory, a następnie wlewamy 3 szklanki bulionu. Warzywa gotujemy około 10 minut na średnim ogniu, aż będą miękkie.

Do warzyw wrzucamy ugotowaną wcześniej fasolę i świeży szpinak. Gotujemy jeszcze kilka minut. Dodajemy majeranek i w miarę potrzeby szczyptę soli i pieprzu.

Gęsta zupa z brązowym ryżem i czarną soczewicą

Składniki:
1/3 szklanki brązowego ryżu
1/2 szklanki czarnej soczewicy (może być również brązowa)
1 cebula
4 ząbki czosnku
kawałek (1 cm) świeżego imbiru
2 łodygi selera naciowego
1 marchewka
1 korzeń pietruszki
1/4 bulwy selera
1 szklanka różyczek brokułu
1/2 łyżeczki kurkumy
1 płaska łyżeczka wędzonej papryki
1 łyżeczka oregano
1 łyżka soku z cytryny
2 łyżki koncentratu pomidorowego
2 łyżki oleju lub masła klarowanego
sól, czarny pieprz do smaku

Wykonanie:
Czarną soczewicę moczymy w wodzie przez około 2 godziny, następnie odcedzamy i gotujemy w świeżej wodzie, aż będzie al dente.
W garnku zagotowujemy 1litr wody, wrzucamy przepłukany wcześniej pod bieżącą wodą brązowy ryż, gotujemy ze szczyptą soli 10 minut. W tym czasie kroimy warzywa w kostkę.

Na patelni rozgrzewamy olej lub masło klarowane, wrzucamy cebulę, starty imbir i czosnek. Dodajemy szczyptę soli. Po chwili dodajemy pokrojone w kostkę warzywa korzeniowe, następnie wszystkie przyprawy. Smażymy jeszcze kilka minut, często mieszając.
Po 10 minutach gotowania ryżu, do garnka wrzucamy również zawartość patelni. Gotujemy 15 minut. Dodajemy różyczki brokułu, koncentrat pomidorowy i ugotowaną czarną soczewicę. Gotujemy wszystko razem jeszcze 5 minut. Doprawiamy w razie konieczności.

Curry z ciecierzycą i suszoną śliwką

Składniki:
1 szklanka ugotowanej ciecierzycy
1/2 małego kalafiora
1 łodyga selera naciowego
1 cebula
2 ząbki czosnku
2 cm świeżego imbiru1/2 papryczki chili
4-5 suszonych śliwek
1 mała puszka mleka kokosowego
1/2 puszki pomidorów bez skórki
1/2 łyżeczki mielonego kuminu (kmin rzymski)
1/2 łyżeczki mielonej kolendry
1/2 łyżeczki garam masali
2 łyżki oleju kokosowego lub masła klarowanegosól
pieprz

Wykonanie:
Na dużej patelni rozgrzewamy olej kokosowy, dodajemy przyprawy: kumin, kolendrę, garam masalę, kurkumę. Mieszamy przyprawy z gorącym olejem. Kiedy poczujemy przyjemny zapach, dodajemy pokrojoną w kostkę cebulę, starty imbir, pokrojoną drobno papryczkę chili i czosnek.

Smażymy przez chwilę, ciągle mieszając, a następnie dodajemy rozdrobniony kalafior. Solimy. Zalewamy wszystko szklanką wody lub bulionu i gotujemy, aż kalafior będzie al dente. W razie potrzeby dolewamy wody.
Na patelnię wrzucamy pokrojone suszone śliwki, a następnie pomidory z puszki. Gotujemy 5 minut, potem wsypujemy ugotowaną ciecierzycę, mieszamy. W razie potrzeby doprawiamy solą, pieprzem. Wlewamy mleko kokosowe i gotujemy jeszcze przez chwilę.

Fot. Edyta Żuk-Kempa