Nowy banknot 500 zł – już w obiegu!

10 lutego br. trafił do obiegu nowy banknot o nominale 500 złotych. Znajduje się na nim wizerunek króla Jana III Sobieskiego. Nowy banknot wpisuje się w serię „Władcy polscy” i podobnie jak pozostałe banknoty zaprojektowany został przez Andrzeja Heidricha. W ramach tej serii na polskich banknotach znajdują się władcy z dynastii Piastów i Jagiellonów, w kolejności chronologicznej odpowiadającej wzrostowi nominałów są to: Mieszko I, Bolesław Chrobry, Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło i Zygmunt I Stary.

Wszystkie banknoty są graficznie i estetycznie zbliżone do siebie. 500 złotych nie odstaje pod tymi względami od pozostałych. Jest natomiast obok 200 złotych najlepiej zabezpieczony – na przykład wysokiej generacji farbą zmienną optycznie.

Zgodnie z ustawą o Narodowym Banku Polskim z 29 sierpnia 1997 r., Narodowemu Bankowi Polskiemu przysługuje wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych Rzeczypospolitej Polskiej. Znakami pieniężnymi emitowanymi przez NBP są banknoty i monety.
Producentem banknotów na zlecenie NBP jest Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych SA.

Po co nowy banknot?

Podczas gdy w krajach zachodnich narasta niechęć do banknotów o wysokich nominałach, które oskarża się o ułatwianie życia terrorystom i oszustom, w Polsce wprowadza się właśnie takie banknoty. Czy jeszcze jeden papierowy pieniądz z podobizną króla jest nam faktycznie potrzebny? A jeśli tak, to dlaczego?

Prace nad nowym banknotem rozpoczęto już w listopadzie 2014 roku.

Wyjaśniając zapotrzebowanie na nowy banknot, NBP wskazywał  na „wzrost zainteresowania w społeczeństwie wysokimi nominałami” oraz to, że  „blisko 63 proc. wszystkich polskich banknotów pozostających w obiegu gotówkowym stanowi banknot o nominale 100 zł, zaś „drugim ilościowo (ponad 13 proc.) pozostaje banknot o nominale 200 zł”.

W ostatnich latach NBP odnotowuje wzrost wartości obiegu gotówkowego oraz wzmożony popyt na banknoty o wysokich nominałach, w szczególności na nominał 200 złotych. Emisja banknotu 500 zł jest odpowiedzią na to zjawisko oraz rosnące koszty utrzymywania zapasu strategicznego gotówki przez NBP.

Marek Belka, ówczesny prezes NBP, powiedział w trakcie zeszłorocznej prezentacji banknotu, że struktura nominałowa w Polsce nie zmieniła się od 1995 r., a nowy banknot to kolejny krok w procesie modernizacji, który ma na celu m.in. zmniejszenie liczby fałszywych banknotów w obiegu.

Tak brzmiało szczegółowe wyjaśnienie:

– Jednym z celów NBP jest zapewnienie bezpiecznego i efektywnego obrotu gotówkowego w Polsce, który będzie odpo­wiadał na zapotrzebowanie obywateli i przedsiębiorstw. Wprowadzenie do obiegu banknotu 500 zł wpisuje się w realizację tego zadania. W pierwszych latach banknot 500 zł będzie służył głównie do przechowywania zapasu strategicznego w NBP, będzie więc rzadko spotykany w obiegu. Nowy nominał pozwoli jednak obniżyć koszty zamawiania i przechowywania zapasu strategicznego w banku, czego efektem będą m.in. oszczędności w funkcjonowaniu NBP.

Dzisiaj bank także dodaje, że „nie prognozuje zmiany tej tendencji”, co sugeruje, że 500 zł będzie miał niższy udział w strukturze. Na początku grudnia prezes Adam Glapiński podpisał zarządzenie zapowiadające wprowadzenie od 10 lutego 2017 r. do obiegu do 50 milionów sztuk – to dwukrotnie mniej, niż jest w obiegu dwudziestozłotówek, czyli najrzadziej spotykanego banknotu.

Zatem potwierdzają się wcześniejsze doniesienia, że nie będzie tak łatwo zdobyć nowy nominał, bo w pierwszej kolejności będzie służył do rozliczeń międzybankowych.

Czy łatwo podrobić nasze pieniądze? – Modernizacja polskich banknotów

Narodowy Bank Polski w ostatnich latach przeprowadził modernizację polskich banknotów, wyposażając je w najnowocześniejsze na świecie zabezpieczenia. Zmodernizowane banknoty o niższych nominałach (10, 20, 50, 100 złotych) znajdują się w obiegu od kwietnia 2014 r., a 200 zł od lutego 2016 r. Liczba fałszywych banknotów w Polsce znacząco spadła – obecnie NBP odnotowuje jedynie 4,6 sztuk fałszywych banknotów na milion, podczas gdy w poprzednich latach liczba ta sięgała 7-10 szt./mln. Modernizacja polskich banknotów, poprzedzona ogólnopolską akcją informacyjną, wpłynęła nie tylko na podniesienie bezpieczeństwa polskiej waluty, lecz także na obniżenie kosztów emisji. Zmieniono również zasady zarządzania zapasami banknotów oraz transportu znaków pieniężnych, tak aby oprócz wyższej jakości osiągnąć dodatkowe oszczędności.