Optymizm – najlepsza szczepionka dla twojego dziecka

Naukowcy wskazują, że optymizm jest jednym z kluczowych aspektów, który przekłada się na życiowy sukces. Warto więc bliżej przyjrzeć się, czym jest optymizm, jak o niego dbać oraz w jaki sposób zaszczepić optymistyczne nastawienie w naszych dzieciach.

Warto być optymistą!

Ludzie o optymistycznym nastawieniu nie tylko są szczęśliwsi, bardziej kreatywni, wytrwalsi w swoich działaniach, ale również zdrowsi fizycznie i mniej podatni na choroby¹. Optymizm bardzo mocno przekłada się na odporność życiową, czyli umiejętność radzenia sobie z przeciwnościami losu i podnoszeniem się po niepowodzeniach. Psycholodzy są zgodni, że to właśnie optymizm może uchronić twoje dziecko przed doświadczeniem w życiu depresji czy zaburzeń lękowych². Co więcej, pewne badania pokazują, że optymizm przekłada się nie tylko na jakość życia, ale także na  jego długość – optymiści żyją średnio o dziewięć lat dłużej od pesymistów!³ Warto więc bliżej przyjrzeć się, czym jest optymizm, jak o niego dbać oraz w jaki sposób zaszczepić optymistyczne nastawienie w naszych dzieciach.

Optymistyczne mity, którym ulegamy

Na wstępie warto podkreślić, że wiele osób mylnie utożsamia optymizm z widzeniem świata przez różowe okulary. W naszych wyobrażeniach optymiści bardzo często jawią się jako osoby, które skupiają się tylko na pozytywach, zupełnie ignorując napotykane trudności. Nic bardziej mylnego!

Zdrowy optymizm powinniśmy raczej rozumieć jako sposób myślenia, który nastawiony jest na umiejętność radzenia sobie w różnych sytuacjach. Prawdziwy optymista nie będzie negował swoich przykrych doświadczeń – w zamian będzie aktywnie szukał sposobów na poradzenie sobie z nimi w takim zakresie, w jakim będzie to możliwe.

Optymista nie jest również osobą, która kultywuje swoje własne szczęście. Można powiedzieć, że optymistyczne nastawienie jest wiarą w to, że świat jest dobrym miejscem, a w życiu czeka mnie jeszcze wiele pozytywnych doświadczeń. Z optymizmem związana jest również nierozłącznie chęć aktywnego uczestniczenia w życiu i sprawianie, że będzie ono lepsze – nie tylko dla nas samych, ale przede wszystkim dla innych. Prawdziwi optymiści to osoby, które chcą zmieniać świat na lepszy i wierzą, że mogą to robić.

Każdy może stać się optymistą

Wielu z nas mówi o sobie, że jest urodzonym pesymistą. I jest to twierdzenie bardzo bliskie prawdy! Z ewolucyjnego punktu widzenia, nasze mózgi zostały zaprogramowane w taki sposób, aby większą uwagę przykładać do tego, co negatywne i przykre. Dzięki temu mechanizmowi naszym praprzodkom udało się przetrwać trudne i wymagające czasy życia na sawannie. Niestety w dzisiejszych czasach posiadanie pesymistycznego nastawienia może bardzo utrudniać normalne funkcjonowanie.

Dobra wiadomość jest taka, że optymizm jest pewnego rodzaju sposobem myślenia i interpretowania świata, którego możemy się nauczyć. Nawet jeśli do tej pory zawsze widziałeś szklankę do połowy pustą, nic nie stoi na przeszkodzie, aby zmienić swoje nawyki myślowe na bardziej produktywne. Pamiętaj, że mózg jest plastyczny i przy odrobinie wysiłku z twojej strony zawsze możesz nauczyć się czegoś nowego. Co więcej, nauka optymizmu jest nie tylko efektywna, ale również przyjemna. Poniżej znajdziesz propozycje ćwiczeń, które możesz wykonywać razem ze swoim dzieckiem. Wspólne wykonywanie ćwiczeń będzie nie tylko okazją do rozwijania przydatnych psychologicznych umiejętności, ale przede wszystkim sposobem na świetną zabawę, która wzmocni dobrą relację pomiędzy tobą a dzieckiem.

Kilka ćwiczeń rozwijających optymistyczne nastawienie:

1. Detektywi na tropie piękna: razem z dzieckiem pobawcie się w detektywów, którzy poszukują piękna w codziennych sytuacjach i miejscach. Obojętnie, czy jesteście właśnie na zakupach w sklepie, na spacerze, czy w podróży samochodowej – zapytaj dziecko: co tu jest pięknego?/ co widzisz w tym pięknego? Co ci się tu podoba?
2. Zamień „ Jak było dzisiaj w szkole?” na „Co dobrego zdarzyło się dzisiaj w szkole? Co miłego ci się dzisiaj przytrafiło? Z czego możesz być dzisiaj dumny?”
3. Notatnik z dobrymi przeżyciami : od czasu do czasu zróbcie sobie wspólną wycieczkę za miasto albo do pobliskiego parku. W czasie wyprawy notuj na kartce wszystkie przyjemne sytuacje, które wam się przytrafiły. Wieczorem, przed pójściem spać, razem z dzieckiem przeczytacie to, co zanotowaliście na kartkach. Jak się teraz czujecie?
4. Inspirujcie się pozytywnymi historiami: wspólnie czytajcie książki/ oglądajcie filmy, w których główni bohaterowie zmagają się z przeciwnościami losu i napotykają przeszkody w realizacji swoich celów. W jaki sposób zachowania bohaterów mogą zainspirować was do działania? Jakie nowy sposoby radzenia sobie odnajdujecie w czytanej/oglądanej historii? Co wy zrobilibyście na miejscu bohaterów? Co moglibyście mu podpowiedzieć?
5. Jak radzić sobie z przegraną?  Wspólnie z dzieckiem nauczcie się dostrzegać w porażkach lekcje, z których możecie czerpać w przyszłości. Kiedy twojemu dziecku coś się nie uda (np. jego drużyna przegrała ważny mecz, dziecko dostało złą oceną z klasówki, do której się przygotowało) spiszcie na osobnych kartkach to wszystko, co się nie udało. Następnie do każdego zdania dopiszcie jeden pozytyw, jaki znajdujecie w tej sytuacji. Przykładowo, gdy dziecko stwierdziło: nie strzeliłem ani jednej bramki w tym meczu (to, co się nie udało) na kartce dopisujecie: jednocześnie kilka razy udało mi się podejść z piłką bardzo blisko bramki przeciwników.