Koszty rodzajowe

w rachunkowości – inaczej koszty w układzie rodzajowym, to koszty proste bieżącej działalności, które zostały poniesione w danym okresie sprawozdawczym, przedstawione w podziale na rodzaje. Koszty rodzajowe informują o wartości i rodzaju kosztów, które zostały poniesione w ramach podstawowej działalności operacyjnej (działalności statutowej) prowadzonej przez jednostkę gospodarczą.

Przykładowa prezentacja kosztów rodzajowych:

– zużycie materiałów podstawowych i pomocniczych,

– zużycie opakowań,

– zużycie materiałów biurowych,

– zużycie energii elektrycznej i cieplnej,

– zużycie ciepłej i zimnej wody,

– zużycie gazów,

– zużycie pary wodnej.

– transportowe,

– budowlane,

– remontowe,

– składowania,

– łączności (telekomunikacyjne, pocztowe itp.),

– poligraficzne,

– informatyczne,

– bankowe,

– wykonanie ekspertyz i badań,

– tłumaczenie tekstu,

– pozostałe usługi np. (pranie odzieży, utrzymanie czystości).

– podatek od nieruchomości,

– podatek od środków transportu,

– podatek akcyzowy,

– opłaty skarbowe,

– opłaty sądowe i notarialne,

– opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów,

– roczne opłaty licencyjne uprawniające do wykonywania działalności.

– wartości wynagrodzenia brutto wypłacanego w formie pieniężnej,

– wartości świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalent,

– składki z tytułu ubezpieczeń społecznych opłaconych ze środków pracodawcy,

– składki na fundusz pracy,

– składki na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych,

– odzież ochronna i robocza,

– świadczenia rzeczowe związane z bezpieczeństwem i higieną pracy,

– szkolenie pracowników,

– dopłaty do okresowych biletów za dojazdy pracowników do pracy.

– planowe zużycie środków trwałych,

– planowe zużycie wartości niematerialnych i prawnych.

– ubezpieczenia majątkowe,

– koszty krajowych i zagranicznych podróży służbowych,

– koszty reprezentacji i reklamy,

– koszty wynajęcia kwater lub ryczałtu za noclegi w przypadku czasowego zatrudnienia pracowników poza miejscem stałego zatrudnienia,

– wypłaty ryczałtów za używanie przez pracowników własnych samochodów dla celów służbowych.

Koszty rodzajowe ujmowane są na kontach zespołu 4 Zakładowego Planu Kont (Koszty według rodzaju i ich rozliczanie). Do kosztów ujmowanych w zespole 4 nie zalicza się m.in. kosztów przypadających, zgodnie z zasadą współmierności, na bieżący okres, ale jeszcze nieponiesionych (rozliczeń międzyokresowych biernych), kosztów związanych z utrzymaniem inwestycji w nieruchomości i wartości niematerialne i prawne, kosztów działalności socjalnej (zakładowych stołówek, hoteli robotniczych)[1]. Układ rodzajowy kosztów jest wykorzystywany dla potrzeb sprawozdawczości finansowej:

– jednostki gospodarcze sporządzające rachunek zysków i strat w wersji porównawczej wykazują w nim koszty według rodzaju;

– jednostki prezentujące kalkulacyjny rachunek zysków i strat ujawniają dane o kosztach rodzajowych w informacji dodatkowej.

Informacje o kosztach według rodzaju są w małym stopniu przydatne do zarządzania przedsiębiorstwem, ponieważ nie pokazują, w jakim celu zostały poniesione koszty. Stanowią one jedynie punkt wyjścia do dalszego rozliczania kosztów według miejsc ich powstawania oraz do kalkulacji kosztów różnych obiektów, w tym m.in. produktów.