Traktuj dziadków po partnersku!
Rola dziadków w wychowywaniu dzieci
Współcześni dziadkowie to już nie tylko starsze osoby na emeryturze, które marzą o tym, aby swój czas wolny poświęcić wnukom. Obecnie coraz częściej babcia z dziadkiem są nadal aktywni zawodowo, mają swoje zajęcia i zainteresowania. Jak powinny wyglądać relacje z dziadkami, tak aby płynęło z nich jak najwięcej korzyści? Jaki wpływ na Twoje dziecko mają dziadkowie?
Dziadkowie zawsze ważni
Wieloletnia redaktor naczelna magazynu Dziecko, Justyna Dąbrowska, promując swoją najnowszą książkę Matka młodej matki, zauważa, że państwo wciąż oczekuje, żeby to babcia zajęła się wnukami, zostawiła swoją pracę, robiąc miejsce dla młodszych, i zalepiła dziurę w systemie opiekuńczym1. Babcia natomiast nie zawsze ma na to ochotę. Nie zmienia to jednak faktu, że dziadkowie pozostają bardzo ważni w życiu dziecka.
Korzyści
Kontakt dziecka z dziadkami może przynieść wiele korzyści. Dziadkowie mają zazwyczaj więcej cierpliwości niż rodzice − niestrudzenie wytłumaczą wnukom wszelkie niejasności, na prośbę opowiedzą kolejny raz tę samą historię i cierpliwie zniosą zmienne nastroje malucha. Babcia jest bardziej wyrozumiała, tolerancyjna i łagodna niż rodzice. Dziadkowie stanowią bogate źródło wiedzy, zwłaszcza w przekazywaniu tradycji i historii rodzinnych. Często są także pierwszymi osobami, dzięki którym dziecko oswaja się z przemijaniem, starzeniem się, chorobą czy śmiercią. Uczą dzieci innych form spędzania wolnego czasu, np. pokazują dawne zabawy i uczą zapomnianych piosenek. Z tych relacji może płynąć wiele dobrego − ważne jednak, aby wspólnie z dziadkami ustalić, jak ma wyglądać ich współpraca w zakresie wychowywania dziecka.
Zaufanie
Dziadkowie to opiekunowie, którym można w pełni zaufać. W przeciwieństwie do zatrudnianej niani czy nowego przedszkola, rodzice znają ich dobrze i wiedzą, czego mogą się spodziewać. Głównym zarzutem wobec dziadków jest zazwyczaj nadmierne rozpieszczanie wnuków. Mówi się nawet, że od tego właśnie są dziadkowie! Jeśli jednak rodzice dziecka nie mieszkają razem z dziadkami i nie spotykają się na co dzień, nie ma obaw, że dziadkowie rozpuszczą dziecko. Dają słodycze, puszczają mnóstwo bajek, spełniają każdą zachciankę? O ile dzieje się to raz na jakiś czas i wyłącznie w otoczeniu dziadków, nie powinno to zaburzyć Waszych zasad − dziecku można wytłumaczyć, że reguły w różnych domach są inne (np. u babci ma zawsze pozwolenie na jedzenie słodyczy, podczas gdy w domu słodycze może jeść tylko w weekend). Przy odrobinie konsekwencji dziecko zrozumie, że w różnych miejscach obowiązują różne zasady.
Obowiązujące zasady
Nieco inaczej wygląda kwestia stawiania granic w sytuacji, gdy rodzina mieszka z dziadkami, spotyka się z nimi bardzo często lub zajmują się oni dzieckiem na co dzień. Jeśli dziadkowie spędzają z dzieckiem dużo czasu, podczas gdy rodzice pracują, to nieuniknione, że mogą zacząć stosować swoje metody wychowania. Należy jednak pamiętać, że rodzice dziecka mają niezaprzeczalne prawo do podejmowania różnych decyzji wychowawczych, nawet jeśli inni się z nimi nie zgadzają. Być może potrzebna jest rozmowa z dziadkami o metodach wychowawczych, które stosowane są w Waszym domu. Jak tłumaczy Agnieszka Stein: „To nie jest rozmowa o tym, kto ma rację i kto wie lepiej, tylko o tym, czyje to jest dziecko”2. Komunikując się z dziadkami, rodzic powinien ustalić podstawową kwestię, która może przykładowo brzmieć: To jest moje dziecko, ja odpowiadam za jego wychowanie i zdrowie. Jeśli coś Cię niepokoi lub masz inne zdanie w tej sprawie, proszę powiedz mi o tym. Chętnie wysłucham Twojej opinii i opowiem, dlaczego tak to robię.
Wspólnie z dziadkami porozmawiajcie o tym, co dla Was jest ważne, a na co nie wyrażacie zgody w kwestii wychowania dziecka. Ustalcie zasady, które będą obowiązywały i wyjaśnijcie, jakie konsekwencje przyniesie ich nieprzestrzeganie. Na koniec przedstawcie je dziecku w obecności dziadków.
Nieoceniona pomoc dziadków
Dziadkowie to cenny skarb i dodatkowa pomoc w trudnej sztuce wychowywania dzieci. Odmienne przekonania dziadków i rodziców oraz strategie i metody wychowawcze dziecka mogą być źródłem narastania napięć, nieporozumień i konfliktów w rodzinie. Dlatego ważna jest wspólna rozmowa i ustalenie najważniejszych zasad. Oprócz tego, partnerska relacja z dziadkami oznacza traktowanie ich z pełnym szacunkiem oraz z poszanowaniem i zrozumieniem ich zasad. I na zakończenie, rodzice nie powinni traktować dziadków jako całodobowej placówki opiekuńczej. Oni też mają swoje życie.
Bibliografia:
Stein A., Potrzebna cała wioska, Wydawnictwo mamania, Warszawa 2015,
Szwed S., Matka młodej matki: żeby zakochując się we wnukach, nie zdradzić swojej córki, wywiad z Justyną Dąbrowską, www.wysokieobcasy.pl [online dostęp 17.06.2016] Dostępny w Internecie: http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,53664,19912179,matka-mlodej-matki-zeby-zakochujac-sie-we-wnukach-nie-zdradzic.html
Zwierzchowska Ewa (opracowanie), Ostoja cierpliwości w: Twój przedszkolak Nr 1/2016, ZPR Media SA, Warszawa 2016
Dziadkowie a wychowanie dzieci – wybawienie czy utrapienie? [online dostęp 17.06.2016] Dostępny w Internecie: http://babyonline.pl/dziadkowie-a-wychowanie-dzieci-nasze-wybawienie-czy-utrapienie,babcia-i-dziadek-artykul,1109,r1p3.html
Przypisy:
1 Szwed S., Matka młodej matki: żeby zakochując się we wnukach, nie zdradzić swojej córki, wywiad z Justyną Dąbrowską, www.wysokieobcasy.pl [online dostęp 17.06.2016] Dostępny w Internecie: http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,53664,19912179,matka-mlodej-matki-zeby-zakochujac-sie-we-wnukach-nie-zdradzic.html
2 Stein A., Potrzebna cała wioska, Wydawnictwo mamania, Warszawa 2015, s. 29.
Żadna część jak i całość artykułów oraz materiałów publikowanych na stronach portalu Smart Start nie może być powielana, przetwarzana i rozpowszechniana w jakikolwiek sposób bez wcześniejszej zgody Wydawcy.
Jakiekolwiek wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody Wydawcy jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.
Zgadzam się z autorką artykułu, co do tego, że rola dziadków jest bardzo ważna i należy poświęcić jej wiele uwagi. Chciałabym jednak podkreślić, że relacja dziadkowie – wnuki ma znaczenie nie tylko wśród małych dzieci. Kilka tygodni temu przeprowadzałam wśród studentów ankietę dotyczącą roli społecznej osób starszych oraz kontaktu, jaki utrzymują młodzi dorośli ze swoimi dziadkami. 13/20 osób wskazało, że głównym problemem osób starszych jest samotność. Gdy jednak badani mieli powiedzieć, jakie są trudności ich własnych dziadków, na czynnik ten zwróciły uwagę tylko dwie osoby. Wydaje mi się, że czasem nie jest łatwo dostrzec tych, którzy są w naszym najbliższym otoczeniu i odkryć ich codzienne zmagania. A wystarczyłoby tak niewiele – krótka wizyta, telefon z pytaniem o zdrowie i samopoczucie, by wnieść trochę radości i blasku w codzienność dziadków, a przy tym skorzystać z ich życiowej mądrości. Jak się okazało, studenci podawali, że tym, co mogłoby im pomóc poprawić kontakt z dziadkami byłyby przypomnienia ;). Dlatego myślę, że dobrze iż w sieci, pojawiają się artykuły takie jak powyższy tekst. Chociaż jest on kierowany raczej do rodziców, może się zdarzyć, że czytający go studenci (tacy, jak ja) przypomną sobie szczęśliwe chwile spędzane w dzieciństwie z dziadkami i sięgną po telefon, by znów usłyszeć ich serdeczny głos.